Początki jej sportowego profesjonalizmu to szlify zdobywane w polskich Sudetach, Tatrach, później w Alpach i podczas kolejnych azjatyckich wypraw w Pamir, Hindukusz czy wreszcie w Himalaje. Była uczestniczką kobiecych wypraw, również mieszanych, a także organizatorką i kierowniczką.
Należała pierwotnie do Klubu Wysokogórskiego we Wrocławiu, gdzie spędziła młodość, następnie od 1973 roku - w Warszawie. Interesowała się nie tylko wspinaczką – była dobrze zapowiadającą się siatkarką, w latach 70-tych zdobyła licencję kierowcy rajdowego, należała do wrocławskiej Sekcji Grotołazów. W Warszawie pracowała w Instytucie Maszyn Matematycznych.
Życie prywatne nie oszczędziło jej tragedii – śmierć brata we wczesnym dzieciństwie, ojca w wyniku zabójstwa, te wydarzenia z pewnością ukształtowały w niej siłę do radzenia sobie w ekstremalnych warunkach. W 1970 roku wyszła za mąż, dodając do panieńskiego nazwiska Błaszkiewicz, nazwisko męża – Wojciecha Rutkiewicza, taternika. Po rozwodzie ponownie wyszła za mąż za Helmuta Scharfettera, lekarza i alpinistę, wspólnie spędzili 4 lata.
W 1990 roku rozpoczęła się jej „Karawana do marzeń” – dwuletni projekt zakładający zdobycie pozostałych ośmiu najwyższych gór Ziemi, niezwykle ambitny ze względu na tempo, niezależność od wielkich międzynarodowych wypraw i możliwości fizyczne. Po Czo Oju i Annapurnie, które zdobyła, kolejnym – trzecim szczytem miała być Kanczendzonga…
O jej osiągnięciach przypominają nie tylko liczne książki (niektóre pisane przez nią samą) lub filmy powstające za jej życia. Po śmierci Wandy Rutkiewicz powstało tak wiele form upamiętnienia, że trudno wymienić wszystkie – szkoły jej imienia, drużyny harcerskie, wiersze, wspomnienia, piosenki, murale, spotkania.
Wśród nich wyróżnia się Przegląd Filmów Alpinistycznych im. Wandy Rutkiewicz organizowany corocznie od 1993 roku przez Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie, skupiający fanów wspinaczki. Średnio w ciągu trzech majowych dni, przypadających w rocznicę śmierci Wandy, odwiedza nas kilkuset uczestników. PFA to nie tylko filmy, lecz głównie spotkania i prelekcje najwybitniejszych współczesnych alpinistów. Również nasze zbiory, prezentowane na wystawie czasowej poświęconej wybitnej himalaistce, należą do wyjątkowych, niezgromadzonych nigdzie indziej w takiej różnorodności.
Wanda Rutkiewicz zaginęła podzas wyprawy na Kanczendzongę prawdopodobnie door spadek z dużek wysokości. Trzy lata później inna ekspedycja znalazła jej zwloki. Niewiadomo czy Wanda spadła w drodze na szczy czy podczas powrotu [red].